"Son 10 yılda yükseköğretim kurumlarında okuyan uluslararası öğrenci sayısında yüzde 75 artış kaydeden Türkiye, 2023 yılında 200 bin öğrenciye ev sahipliği yapmayı ve 20 milyar dolarlık gelir hedefliyor."
Dünyanın en çok ziyaret edilen 6’ncı, Avrupa’nın en çok ziyaret edilen 4’ncü ülkesi olan Türkiye, 2019’da yurtdışında yaşayan 51,7 milyon turisti ağırladı ve 34,5 milyar dolar gelir elde etti. Bu şimdiye dek ulaşılan en yüksek düzey oldu.
Yurtdışı seyahat gelirlerinin toplam mal ve hizmet ihracatı içindeki payı yüzde 14 civarında. Yurtdışından yolcu taşımacılığı gelirleri de eklenince bu oran yüzde 19’u aşıyor.
Her ne kadar 2020 yılında 40 milyar dolarlık turizm geliri hedeflense de tüm dünyada seyahat kısıtlamalarına yol açan Covid-19 salgını nedeniyle ancak 10 milyar dolar civarında turizm geliri elde edebildik.
Küresel anlamda aşılama çalışmalarının tamamlanması ile birlikte salgının etkisini kaybederek normal yaşama dönüldüğünde turizm gelirleri tüm ülkelerin olduğu gibi Türkiye’nin de önemli gelir kalemlerinden birisi olacak.
Klasik turizm faaliyetlerinin yanı sıra son yıllarda giderek ivme kazanan eğitim turizmi ülkelerin önemli gelir kalemlerinden biri olmaya başladı ve günümüzde 300 milyar dolarlık bir Pazar haline geldi.
Tüm dünyada bir yükseköğretim programına kayıtlı öğrenci sayıları da hızla artıyor. 2009 yılında tüm dünyada herhangi bir yükseköğretim kurumuna kayıtlı öğrenci sayısı 170 milyon iken, 2025 yılında bu sayının 262 milyon olacağı tahmin ediliyor.
Günümüzde Amerika ve İngiltere gibi ülkelerin en büyük ihracat kaynaklarından biri eğitim. Dünyada bu pazardan pay almayı hedefleyen ülkeler her yıl milyonlarca dolar yatırım yapmaktadır.
2019 yılında ABD yabancı öğrenci sayısını 1 milyon 95 bine çıkardı. Uluslararası öğrenci gelirini bu yıl yüzde 5.5 arttırıp, 44.7 milyar dolar kazanan ABD’nin yanı sıra, İngiltere 2020’de 23 milyar Sterlin gelir elde etti.
Uluslararası öğrencilerin eğitim gördükleri ülkelere göre dağılımları incelendiğinde en büyük paya sahip ilk üç ülkenin yüzde 16,4 ile ABD, yüzde 12,6 ile İngiltere ve yüzde 6,4 ile Almanya olduğu görülüyor.
BÜYÜK DEĞİŞİM YAŞANIYOR
Bu ülkeler arasında yüzde 0.9 oranıyla en az uluslararası öğrenciye sahip olan ülke konumundaki Türkiye’de son dönemde; üniversite sayısı, araştırma merkezi sayısı, akademisyen sayısı ve uluslararasılaşma boyutlarıyla birlikte yükseköğretim alanında büyük bir değişim yaşanıyor.
Son 10 yılda, Türkiye’deki yükseköğretim kurumlarında okuyan uluslararası öğrenci sayısında yüzde 75 oranında bir artış kaydedildi ve güncel rakamlara göre Türkiye, 25 bini burslu olmak üzere yaklaşık 148 bin uluslararası öğrencisiyle, bu alanda dünyanın en fazla uluslararası öğrenci ağırlayan ülkelerinden biri hâline geldi.
Türkiye’de uluslararası öğrencilerin sayıca en fazla bulunduğu ilk 20 üniversitenin 17’si devlet üniversitesi. İlk 20 üniversite uluslararası öğrencilerin yüzde 55’ine eğitim imkânı sağlıyor.
YÖK verilerine göre Türkiye’de eğitim gören uluslararası öğrencilerin yüzde 80’i devlet üniversitelerinde, yüzde 20’si vakıf üniversitelerinde bulunuyor. Vakıf üniversitelerinin toplam uluslararası öğrenci pazarından aldıkları payın devlet üniversitelerinin aldığı paya oranla daha az olduğu görülmektedir.
Cumhuriyetin 100’ncü kuruluş yıl dönümü olan 2023 yılında Türkiye, 200 bin uluslararası öğrenciye ev sahipliği yapmayı hedefliyor.
20 MİLYAR DOLARLIK GELİR
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın verilerine göre; Türkiye’ye gelen turistler tatil boyunca ortalama 800 dolar harcıyor. Diğer yandan yurtdışından Türkiye’ye yükseköğretim için gelen öğrencilerin harcamaları ise bu rakamın kat be kat üzerinde.
Yine resmi rakamlara göre bir lisans öğrencisinin Türkiye de yaptığı harcamalar minimum 20.000 dolar. Bu lisans öğrencisi hazırlık ile birlikte ortalama 5 yıl Türkiye’de kalıyor. Bu da toplam 100.000 dolara tekabül ediyor.
Lisansüstü öğrencilerin yılık harcamaları ise ortalama 50.000 dolar civarında. Bu öğrenciler ortalama 3 yıl eğitim görüyor. Bu da toplam da 150.000 dolara denk geliyor.
Kendi devletinden burslu lisansüstü her öğrencinin yıllık harcaması ortalama 80.000 dolar. Bu rakam da 3 yılda 240.000 dolar demek. Bu 100 bin lisans öğrencisinin 10 milyar dolarlık bir harcama yapması anlamına geliyor.
Bu hesapla 2023 yılında 200 bin yabancı öğrenciye ev sahipliği yapmayı hedefleyen Türkiye’nin sadece eğitim turizminden 20 milyar dolarlık bir döviz gelirine kavuşması mümkün görünüyor.
Eğitim turizmini sadece parasal boyutuyla değil, aynı zamanda yarattığı istihdam, iç ekonomide desteklediği sektörler, ülkenin tanıtımına katkısı açısından da en önemli sektörlerden biri olarak değerlendirmek gerekiyor.
